Duurzaamheid | De plasticsoup en alternatieven

Elk jaar belandt er zo’n 8 miljard kilo aan plastic in de oceanen. Je kunt je voorstellen dat het probleem zich razendsnel toeneemt. Het plastic breekt in de oceaan namelijk niet af. Ter vergelijking: 8 miljard kilo is evenveel als één volgeladen vrachtwagen per seconde!

Het verminderen van de hoeveelheid plastic die we gebruiken is niet alleen positief voor het milieu, maar ook voor je portemonnee. Een win – win situatie, wie wil daar nu niet aan bijdragen?

Feiten en cijfers

Al sinds 1997 is plastic in de oceaan een probleem. Het komt niet alleen door het gebruik van plastic flesjes, maar ook door het poetsen van je tanden, wassen van synthetische kleding en visnetten die achter blijven. Door verwering, zon en golven worden grote stukken plastic uit elkaar getrokken tot kleine deeltjes.

Als je bedenkt dat 72% van de aarde bestaat uit oceanen en we hieruit het overgrote deel zuurstof halen, baart dat toch zorgen. Echter, de aanwezigheid van plastic in het water zorgt voor de dood van vele zeedieren, omdat het niet verteert. Bovendien kunnen er giftige stoffen vrijkomen bij het uiteen vallen. Hoe langer het plastic in het water ligt, hoe schadelijker het wordt.

Plastic verwerken

Zwart plastic is lastig of niet te recyclen, veel andere plastics zijn niet afbreekbaar. Slechts een klein deel wordt gerecycled, deze worden immers ook niet in nieuwe hoogwaardige producten toegepast. Nieuw plastic wordt gemaakt van fossiele grondstoffen.

94% van het plastic in water belandt op de bodem. Per seconde komt er 0,25 ton plastic bij. In dit tempo is er over nog geen 40 jaar meer plastic dan vissen in de oceanen te vinden. Er zal namelijk veel meer plastic geproduceerd worden in plaats van minder. Dat zijn toch schokkende voorspellingen?!

Van al het plastic dat we in een dag gebruiken, gooien we de helft binnen 20 minuten weg. Daarvan belandt 3% in het water. Het is dus van belang om single use plastic te verminderen.

Plastic produceren

Elk jaar wordt er wereldwijd 311 miljoen ton (!) nieuw plastic gemaakt. Deze hoeveelheid stijgt ook nog eens jaarlijks met 8%. Er worden 1 biljoen plastic tasjes gebruikt in diezelfde tijd. In de VS worden er per dag meer dan 60 miljoen plastic flessen weggegooid, dat zijn er gemiddeld 5 per persoon!

Plastic in kleding laat los wanneer je het wast. Er laten miljoenen vezels los die zo klein zijn dat ze het waterzuiveringssysteem voorbij gaan. Sommige producten bestaan zelfs voor 10% uit microplastics. Deze worden door het doucheputje de zee in gespoeld, worden door zeedieren gegeten en komen zo op ons bord terecht.

Waarschuwing: een schokkende foto in de spoiler. 

[spoiler title=Schokkend]
[/spoiler]

Dierenleed

Ruim 1400 soorten zeedieren hebben last van het plastic afval, voornamelijk vogels, vissen en zoogdieren. Zij zien plastic aan voor voedsel. Voor een schildpad lijkt een plastic tasje op een kwal. Ook komen de dieren vaak vast te zitten in het afval, wanneer ze het voor hun schuilplaats gebruiken bijvoorbeeld.

Grotere stukken plastic kunnen zorgen voor verhongering, omdat het voedsel niet goed verwerkt kan worden en het maag- darm kanaal wordt afgesloten. Vaak is de mond ook groter dan de anus, waardoor het plastic niet meer uit hun lijf kan. De walvissen die aanspoelen hebben vaak zo’n 6m₂ aan plastic tassen in hun buik.

Dit is niet het enige dierenleed, veroorzaakt door plastic. Veel dieren worden onvruchtbaar, krijgen last met de hormoonhuishouding of de hoeveelheid ontstekingen neemt toe. Dit komt door aantasting van het immuunsysteem.

Gezondheidsrisico’s voor de mens

Dat er veel dierenleed is door plastic, dat wist ik… Maar de hoeveelheid risico’s voor de mens, daar schrok ik van. chemicaliën in plastic kunnen kanker, hartfalen, Alzheimer, dementie, Parkinson, artritis en onvruchtbaarheid veroorzaken en zelfs ongeboren baby’s in de baarmoeder beschadigen.

Niet alleen in ons eten en drinken zitten piepkleine deeltjes plastic, zelfs in make-up als mascara en anti-rimpelcrème bevatten plastic. Er wordt daarom samengewerkt tussen de Plastic soup foundation en wetenschappers voor nieuwe onderzoeken. Het is belangrijk om in te spelen op de manier waarop plastic en opwarming van de aarde de gezondheid van mensen beïnvloedt.

Alternatieven

Statiegeld
Wat ik in Duitsland heel fijn en handig vind, is dat er op elk plastic flesje statiegeld zit. Ook op flesjes van een halve liter. Op die manier wordt het sowieso gerecycled en je kunt daardoor weer ‘besparen’ op boodschappen. Hier hebben we dankbaar gebruik van gemaakt toen we in Berlijn waren.

Dopper
Ik vind de dopper ook een mooi alternatief. Dit is een duurzame fles waarin je kraanwater mee kunt nemen. 5% van de opbrengst gaat naar de Dopper foundation en er worden wereldwijd waterprojecten gesteund. Bovendien hebben ze onlangs een geïsoleerde fles uitgebracht, waarin je 9 uur je drank warm kunt houden en 24 uur je water koud blijft. Perfect toch?!

Papieren verpakkingen

Bij de plus zeg ik het onlangs al: de druiven waren verpakt in een papieren zak. Daar werd ik serieus blij van, want ongeveer alle producten in de supermarkt zijn verpakt in plastic. Denk maar aan het vlees, frisdrank, fruit en zelfs gebak zit vaak in plastic. Ik denk dat de supermarkten, maar ook andere winkels, een groot verschil kunnen maken door hun verpakkingen aan te passen. Lush heeft dit bijvoorbeeld al gedaan.

Ik word echt verdrietig bij het lezen van deze gevolgen en cijfers. Daarom wil ik er bewuster mee omgaan.
Probeer jij al minder plastic afval te creëren? Hoe doe jij dit?