Het afweersysteem beschermt je tegen indringers als virussen en bacteriën. Wanneer je een auto-immuunziekte hebt, werkt dit systeem niet naar behoren. Lichaamseigen materiaal wordt dan aangezien voor indringers.
Bij een auto-immuunziekte zijn er verschillende oorzaken mogelijk. Mede afhankelijk van je afweersysteem, witte bloedcellen en de bescherming. Maar hoe zit dat precies?
Bescherming
Een lichaam heeft verschillende mechanismen om zichzelf te beschermen tegen indringers. Ten eerste probeert het ziekmakers buiten te houden, de ziekmakers die toch binnendringen worden onschadelijk gemaakt. Het afweersysteem wordt verdeeld in het aangeboren- en verworven afweersysteem.
Aangeboren afweersysteem
Aspecifiek
Het aangeboren afweersysteem is al vanaf de geboorte aanwezig en zorgt voor de eerste afweer van ziekteverwekkers. Het Aspecifieke afweersysteem valt alle indringers op dezelfde manier aan.
Huid & slijmvliezen
De huid en slijmvliezen zijn belangrijke onderdelen om ziekteverwekkers buiten te houden. De huidcellen liggen dicht tegen elkaar, zodat het moeilijk wordt er doorheen te dringen. Ook het slijmvlies aan de binnenkant van neus, mond, keel, luchtwegen en binnenkant van de darmen beschermt. In de maag doet het zure maagsap dit.
Witte bloedcellen
Zij gaan de strijd aan met de ziektekiemen die het lichaam toch binnen kunnen dringen. Aan de hand van bepaalde eigenschappen herkennen zij lichaamseigen en lichaamsvreemde bestanddelen.
Fagocyten
Bijna alle witte bloedcellen van het aangeboren afweersysteem zijn fagocyten. Deze eten ziektekiemen op, door giftige stoffen worden deze onschadelijk gemaakt. De macrofaag, de grootste onder de fagocyten, is constant opzoek naar lichaamsvreemde bestanddelen.
Verworven afweersysteem
Specifiek
De cellen in dit afweersysteem hebben zich gespecialiseerd in indringers. Voor iedere ziekteverwekker is een witte bloedcel aanwezig die de verwekker herkent en aanvalt.
Geheugen
Het verworven afweersysteem heeft een geheugen. Het onthoud welke micro-organismen schadelijk zijn. Dit tot tientallen jaren later. Bij een tweede poging tot indringen komt dit afweersysteem snel in actie, met een sterkere afweerreactie. Hiervan wordt bij vaccinaties gebruik gemaakt. De ziekteverwekker wordt ingespoten, waardoor je lichaam leert deze aan te pakken.
Vaccinaties
In de 18e eeuw ontdekte Edward Jenner al dat het afweersysteem een geheugen heeft. Hierdoor werd er ingezet op vaccinaties.
Witte bloedcellen
De witte bloedcellen van het verworven afweersysteem zijn lymfocyten. Deze reageert op een specifiek kenmerk van de ziekteverwekker. Hierdoor zijn er verschillende lymfocyten aanwezig. Deze binden zich aan de verwekker en gaat zich delen. Een deel gaat de strijd aan, een ander deel vormt het ‘geheugen’.
Er zijn ook natural killer cellen, dit zijn lymfocyten uit het aangeboren afweersysteem. Zij vernietigen andere cellen en geven een stof af die andere afweercellen waarschuwt tot actie.
2 soorten lymfocyten
T-lymfocyten
Ook hiervan zijn verschillende soorten. Er zijn T-lymfocyten die zieke cellen doden, maar ook die afweersystemen helpen.
B-lymfocyten
B-lymfocyten maken antistoffen aan. Met behulp van de T-helperlymfocyten, dit wordt aan het bloed afgegeven en bij slijmvliezen. Daar binden ze zich aan ziekteverwekkers. Hierdoor functioneert deze niet meer. Het wordt opgegeten door de macrofaag. Ook kan het complementsysteem geactiveerd worden, die eiwitten doden de ziekteverwekker en behoort tot het aangeboren afweersysteem.
Lymfestelsel
Lymocyten bevinden zich voornamelijk in de mild en de lymfeklieren. Lymfeklieren zijn kleine orgaantjes die met lymfevaten aan elkaar zitten. Deze vervoeren lymfevocht en bevinden zich onder andere in de nek, oksels en liezen.
Door de uitwisseling van stoffen tussen je bloed , organen en lymfestelsel komen de ziekteverwekkers hierin terecht. De lymfocyten herkennen deze vreemde stoffen en filteren ze uit je lichaam.
Bij een auto-immuunziekte
Bij een auto-immuunziekte ziet het afweersysteem amper verschil tussen lichaamseigen en lichaamsvreemd materiaal. Hierdoor reageert het ook op eigen cellen en weefsels. Eigen cellen lijken vreemd, waardoor het afweersysteem zichzelf aanvalt.
Er zijn diverse oorzaken voor het ontstaan van een auto-immuunziekte.
-
Een fout met de lymfocyten. Er ontstaan lymfocyten met een receptor. Deze reageren op een deel van het eigen lichaam en worden gedood door het lichaam. Bij mensen met een auto-immuunziekte gebeurd dit mogelijk niet.
-
Lichaamseigen materiaal veranderd, door een virus, geneesmiddel of zonlicht. Hierdoor wordt het aangezien voor lichaamsvreemd materiaal, als een virus of bacterie. Het afweersysteem gaat dan werken.
-
Er komt lichaamsvreemd materiaal in het lichaam terecht dat lijkt op eigen materiaal. Het afweersysteem valt dan beiden aan.
Leave A Reply