Rouwverwerking

Het verlies van een dierbare is intens en moeilijk. Het zorgt voor vele verschillende emoties, maar kost ook lichamelijk energie. Daarom is het belangrijk goed voor jezelf te blijven zorgen.

Rouwverwerking is een proces die uit 5 fases bestaat. Ik wil met jullie mijn ervaring delen. Daarnaast deel ik tips hoe je bijvoorbeeld kunt rouwen, manieren die voor jou hopelijk helpen.

Na een verlies kom je terecht in een periode van rouw, een periode om het verlies te verwerken. Dit hoeft echter niet alleen het overlijden van een dierbare te zijn, maar komt ook voor bij: verlies van gezondheid, tijdens een scheiding of ontslag.

Er zijn 5 fases in de rouwverwerking. Echter, het is niet zo dat iedereen per se elke fase doorloopt. Soms slaat iemand een stap over, de ander blijft langer in een fase hangen. Het kan ook voorkomen dat je een fase verder bent, maar toch weer naar een eerdere fase terugkeert. Ook ervaringen met rouw uit het verleden spelen een rol.

Daaruit blijkt al dat het voor iedereen een persoonlijk proces is. En dat is oké! Je hoeft niet gelijk na een verlies verder met je normale leven. Je mag de tijd nemen om het een plekje te geven.

5 fases

Ontkenning
De neiging van velen is het verlies te ontkennen. Je wilt de pijn niet voelen, omdat het te heftig lijkt. Daarom probeer je jezelf te beschermen door ontkenning.
Woede
Vragen als waarom is hij/zij er nou niet meer? Waarom overkomt dit mij? Zijn heel gewoon. Je kunt boos zijn, omdat het voelt alsof je in de steek gelaten wordt. Vaak reageer je je dan af op de mensen om je heen.
Het gevecht aangaan/overcompensatie
Je probeert het nieuws minder erg te maken door voor jezelf nieuwe (extreme) doelen te stellen. Je gaat het gevecht aan met je verdriet. Je wilt het één te doen, wanneer er wat tegenover staat. Hoop (op herstel) kan een grote drijfveer zijn.
Depressie
Er achter komen dat bovenstaande stadia niet helpen, brengt je bij depressie. Je voelt je machteloos, omdat je niets aan hetgeen dat is gebeurd kan veranderen. Het zorgt vaak ook voor angst, verdriet en onzekerheid. Verliezen uit het verleden komen veelal op dit moment naar boven. Je kunt, als rouwende, soms slecht bereikbaar zijn in deze fase.
Aanvaarding
Hoeveel pijn het verlies ook doet, ooit kun je het een plekje geven. Dit betekent niet dat er geen gemis meer is, of dat je iemand wilt vergeten. Het betekent wel dat je probeert verder te leven, zonder de geliefde om je heen. Er komt berusting over je heen.

Naast verdriet kan het ook zijn dat je je schuldig, leeg, eenzaam, opgelucht of tevreden (met de mooie herinneringen) voelt.

Lichamelijke symptomen

Ook aan je lichaam kan je merken dat je rouwt. Zo merk ik bijvoorbeeld dat mijn spieren gespannen zijn en dat ik, mede daardoor, vaker hoofdpijn heb.

Maar er zijn meer lichamelijke reacties mogelijk:

Minder zin in eten
Minder concentratie
Snel moe
Slechter slapen
onrustig en overactief gevoel

Voor jezelf zorgen

Ondanks al deze gevoelens is het belangrijk toch goed voor jezelf te zorgen. Door goed te eten, slapen en te blijven bewegen voel je je vaak beter. Kleed je wel aan, ook al voelt het nutteloos en probeer te ontspannen met dingen die je leuk vindt.

Door er met mensen over te praten hoef je het verdriet niet helemaal alleen te dragen. Bovendien kun je dan troost en warmte ontvangen van vrienden en familie. Hoe groot de behoefte ook is om je terug te trekken, uiteindelijk helpt het je niet verder. Het is belangrijk dit gevoel van troost niet te zoeken in verdovende en verslavende middelen als alcohol en drugs.

Tips voor rouwverwerking

Nu je een beetje een beeld hebt hoe rouwen verloopt, is het misschien ook fijn om wat tips te hebben waar je verder mee komt.

Rituelen
Rituelen kunnen helpen om het verdriet dragelijker te maken. Bijvoorbeeld door een brief te schrijven aan de overledene, een kaarsje te branden of op de geboorte- of sterfdag iets speciaals te doen. Kijk wat voor jou goed voelt. Je kunt ook ergens in huis een foto neerzetten.
Huilen
Door het huilen toe te laten, kan je je wat opgeluchter gaan voelen. Krop het dus niet op, maar laat het verdriet toe. Het geeft anderen daarnaast het signaal dat je warmte en aandacht nodig hebt. Gun jezelf de tijd om even terug te trekken, maar dwing jezelf na een tijdje ook weer wat te ondernemen. Neem de tijd en bepaal je eigen tempo. Je moet niets!
Praten
Praat met mensen om je heen over je verdriet. Laat daarbij ook duidelijk weten wat je wel of niet fijn vindt. Deel de mooie herinneringen en de dingen die je mist. Laat weten hoe je je voelt en of je ergens hulp bij nodig hebt. Natuurlijk hoef je niet constant te delen, maar ga het niet teveel alleen doen.
Vluchten/afleiding
Je mág af en toe vluchten in afleiding. Niemand houdt het vol om constant met het verdriet bezig te zijn. Doe vooral iets wat je echt leuk vindt. Dit kan een oude of nieuwe hobby zijn, maar ook sporten, schrijven of films en series kijken.
Muziek
(Droevige) muziek kan helpen bij de rouwverwerking. Songteksten kunnen vaak goed passen bij hoe je je voelt. Hierdoor kan je het gevoel krijgen dat je niet de enige bent die dit ervaart. Daarnaast kan het ook helpen even niet aan je verdriet te denken.

Hoe ga ik om met rouwverwerking?

Kort geleden ben ik mijn hamster en mijn oma verloren. Iets wat me nog steeds veel verdriet doet. Het maakt me daarna ook boos, want het voelt alsof ze me in de steek gelaten hebben. Toen het virus uitbrak was ik al extra bang dat oma het zou krijgen en niet zou redden. Ik denk dat ik wissel tussen de depressie en woede fase.

Naast dit verdriet komt er ook heel veel verdriet naar boven over het verlies van mijn andere oma. Ik voelde destijds niet de ruimte om te rouwen die ik nu wel voel. Momenteel deel ik heel veel met een dierbare vriend over mijn gevoel. Daarnaast is het fijn erover te schrijven. Elke zaterdag steek ik kaarsjes aan en op de geboorte- en sterfdag doe ik iets bijzonders. Zo (her)denk ik ze toch even.

Hoe ga jij om met rouw?
Wat zijn dingen die jou helpen?

Happy mind

Rouwverwerking | De 5 fases en tips